بذر ارزن درشت اصفهان (ایرانی)

توجه: قیمت درج شده به روز نمی باشد، جهت اطلاع از قیمت روز تماس بگیرید

مشخصات ارزن ایرانی معمولی یا ارزن پرسو:

نام علمی ارزن چیست : Pennisetum miliaceum

ارزن ها جزو غلات یکساله و دانه ریز بوده و بیشتر در مناطق گرمسیر کشت میشوند.

ارزن معمولی بیشتر به منظور تولید دانه مورد کشت قرار می گیرد و دوره رشد آن 65 تا 80 روز است. از نظر گرده افشانی خودگشن است.
وزن هزار دانه آن 5 تا 9 گرم است. مبدأ این ارزن از آسیا و بخصوص چین بوده و زراعت آن در کشورهای شرق آسیا مانند چین، ژاپن و کره، آمریکا، بریتانیا، هندوستان، پاکستان، عراق و اروپای مرکزی و روسیه رایج است. در حدود 15 درصد از سطح زیر کشت ارزن ها در جهان را به خود اختصاص داده است و اصلی ترین گونه زراعی ارزن در ایران است.

ارزن درشت ایرانی به چه صورت هایی قابل مصرف است و چه کاربرد هایی دارد:                                                                    
دانه ارزن معمولی در صنعت پرورش طیور گوشتی مانند بوقلمون، قرقاول، کبک و بلدرچین کاربرد وسیعی دارد. از نظر پروتئین دانه با گندم و سورگوم در رقابت بوده و نسبت به ذرت از کمیت و کیفیت بالاتری برخوردار است. از علوفه آن در پرورش دام استفاده می شود.
می توان از آن بعنوان محصول پوششی و کود سبز استفاده کرد. در کشت مخلوط با سویا و گروه لوبیاها نیز رشد خوبی دارد.

مناطق مستعد کشت ارزن کدام مناطق هستند:

ارزن مرواریدی در مناطق گرمسیری و معتدله (مناطق با تابستانهای گرم) و ارزن های ریز (دم‌ روباهی و معمولی) در مناطق معتدله و سرد (و در مناطق گرم بشرط رعایت تاریخ کاشت اگر هدف تولید دانه است) رشد مناسبی را از خود نشان می‌دهند.

شرایط خاک برای رشد ارزن چگونه باید باشد:

ارزن می تواند در دامنه وسیعی از خاکها رشد نماید اما به شرایط ماندابی حساس بوده و بهترین خاکها برای رشد آن، خاکهای لومی شنی با زهکشی خوب می باشند. ارزن در دامنه وسیعی ازpH خاک، نه خیلی قلیایی قادر به تولید محصول می باشد. ارزن متحمل به شوری بوده و جوانه زنی آن در شرایط نور به تأخیر می افتد.

مراحل آماده سازی زمین برای کشت ارزن چگونه است:

زمین ارزن را می‌توان هم در پاییز و هم در بهار شخم زد ولی بهتر است چند هفته قبل از کشت در بهار، برای برطرف کردن علف‌های هرز اقدام به شخم زدن نمود و سپس با دیسک زمین را نرم کرد و بقایای علف‌های اضافی را جمع‌آوری نمود. بدیهی است پس از هر شخم (بهاره و پاییزه)، قبل از بذرپاشی باید اقدام به زدن دیسک نمود. یک شخم عمیق (حداقل ۱۵ سانتیمتر) با گاوآهن برگردان دار به دنبال آن ۲ تا ۳ دیسک عمود بر هم می تواند شرایط بهینه را برای کشت ارزن فراهم آورد. به‌ویژه پس از شخم پاییزه و قبل از کشت در بهار باید بستر بذر را با دیسک کاملا نرم نمود. به سبب ریز بودن بذر ارززن باید بستر بذر علاوه بر نرمی، متراکم و تخت نیز باشد. ارزن احتیاج چندانی به مواد غذایی ندارد بلکه بایستی کودهای شیمیایی را به نبات قبلی داد تا ارزن از این مواد باقی مانده در زمین استفاده نماید. ارزن بیشتر از هر ماده غذایی به ازت و فسفر احتیاج دارد.

بهتری زمان کشت ارزن چه زمانی است:

بهترین زمان کشت اواخر بهار است که هوای محیط به‌اندازه کافی گرم شده است. زمین ارزن را می‌توان هم در پاییز و هم در بهار شخم زد ولی بهتر است چند هفته قبل از کشت در بهار، برای برطرف کردن علف‌های هرز اقدام به شخم زدن نمود و سپس با دیسک زمین را نرم کرد و بقایای علف‌های اضافی را جمع‌آوری نمود. بدیهی است پس از هر شخم (بهاره و پاییزه)، قبل از بذرپاشی باید اقدام به زدن دیسک نمود. به‌ویژه پس از شخم پاییزه و قبل از کشت در بهار باید بستر بذر را با دیسک کاملا نرم نمود. به سبب ریز بودن بذر ارززن باید بستر بذر علاوه بر نرمی، متراکم و تخت نیز باشد. ارزن احتیاج چندانی به مواد غذایی ندارد بلکه بایستی کودهای شیمیایی را به نبات قبلی داد تا ارزن از این مواد باقی مانده در زمین استفاده نماید. ارزن بیشتر از هر ماده غذایی به ازت و فسفر احتیاج دارد

مقدار بذر مصرفی، فاصله کاشت و روش کاشت ارزن به چه صورت است:

به منظور برداشت دانه کافی و خوب مصرف ۴ تا ۵ کیلوگرم در هکتار کافی بوده و میزان بهینه تراکم ۱۷۵۰۰۰ تا ۲۰۰۰۰۰ بوته در هکتار می باشد. تراکم فوق با فاصله ردیف های ۴۵ سانتیمتر و فاصله هر بوته ۱۲-۱۰ سانتیمتر حاصل خواهد شد. عمق کاشت بذر ۳-۲ سانتیمتر می باشد. ارزن عموماً بلافاصله پس از شخم و بوسیله بذر پاشی کشت می شود. کشت ارزن مروارید با ماشین مخصوص بذر کار غلات بهترین روش بوده و نه تنها بهترین جوانه زنی را تضمین می کند بلکه پراکندگی یکنواخت و خوب گیاه را نیز به همراه خواهد داشت.

تناوب زراعی کشت ارزن چگونه باید تنظیم شود:

از آن جایی که ارزن به دلیل ساقه های محکم خوابیدگی ندارد، می توان در تناوب ارزن ها را بعد از گیاهان لگومینوز کشت نمود. ارزن به طور معمول با سورگوم و بادام زمینی در تناوب است. ارزن بعد از زراعت های وجینی محصول خوبی می دهد. در نواحی البرز بعد از صیفی جات با گندم داخل یک تناوب قرار می گیرد، در نواحی جنوب خراسان بعد از جو و یا سایر گندمیان کشت می  شود. در این شرایط از ارزن های زودرس ( پروسو ) استفاده می شود.

توصیه های مراحل پس از کاشت ارزن:

نیاز غذایی گیاه ارزن چه موادی است:

به طور کلی ارزنها به دلیل طول رویش کوتاه و حجم کم ریشه به مواد غذایی کمی نیاز دارند. در ارزنها کاربرد ۵۰ کیلوگرم در هکتار کود اوره در زمان کاشت و مصرف ۵۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار اوره بعد ازهر چین توصیه می شود.

 آبیاری گیاه ارزن چند روز یکبار انجام میشود:

ارزن مقاومت خوبی نسبت به کم آبی دارد ولی جهت تولید علوفه بیشتر و بهتر دور آبیاری ۷ تا ۱۰ روز مناسب است.

 مبارزه با علف های هرز مزرعه ارزن چگونه انجام میشود:

برای دفع علفهای هرز بهتر است در مراحل اولیه رشد گیاه از کولتیواتور استفاده شود در مراحل بعدی رشد به علت سایه اندازی شدید و چین برداری های متعدد رشد علفها ناممکن خواهد شد  و نیاز به مبارزه با علفهای هرز نخواهد بود.

مبارزه با آفات و بیماریهای ارزن چگونه انجام میشود:

در ارزن‌های ریز بجز تعدادی بیماری برگی در اوائل رشد بیماری دیگری گزارش نشده است. در مرحله زایشی تنها بیماری سیاهک آشکار برای بعضی از ارقام ارزن معمولی خصوصاً ارقام زودرس گزارش شده است که مانند تمامی بیمارهای غلات بهترین شیوه مبارزه ضدعفونی بذر با یکی از قارچ‌‌کش‌های رایج است. بطورکلی در کل کشور گزارشی از یک آفت کلیدی نشده است ولی بعضی از خسارت‌های ناچیز و غیراقتصادی از آفات ساقه‌خوار مثل زنبور ساقه خوار از مناطق شمالی کشور گزارش گردیده است. از آفات مهمی که در مراحل اولیه رشد به بوته ها حمله می نمایند می توان کرم طوقه بر ( آگروتیس ) و کرم برگ خوار ( کارادرینا ) را نام برد که ضمن انجام مبارزه زراعی ( شامل رعایت تاریخ کاشت و شخم پائیزه ) می توان از سم حشره کش کارباریول برای آگروتیس استفاده نمود . در سایر موارد به دلیل غیر اقتصادی بودن مبارزه و استفاده مستقیم از گیاه جهت تولید گوشت و شیر مبارزه شیمیایی توصیه نمی گردد.

برداشت ارزن چگونه انجام میشود:

در ارزنها بهترین زمان  برداشت جهت علوفه سبز ظهور پانیکول ها و بهترین زمان برداشت برای تولید دانه تغییر رنگ پانیکول ها و زرد شدن برگهای پایین می باشد. از کاشت تا برداشت بسته به نوع آن ۴۰ الی ۵۰ روز طول می کشد.

برای برداشت ارزن از چه ادواتی میتوان استفاده کرد:

در ارزن های مرواریدی جهت برداشت دانه امکان استفاده از کمباین غلات با اعمال بعضی از تنظیمات وجود دارد. ولی جهت برداشت علوفه به ماشین‌های برداشت علوفه گیاهانی نظیر ذرت و سورگوم نیاز می‌باشد.

موارد استفاده از گیاه ارزن و دانه آن کدام است:

چون ارزن به منطقه معینی جهت رشد و نمو احتیاج دارد و به‌علاوه با انواع خاک‌های مختلف سازش داشته در مدت بسیار کوتاهی محصول کافی تولید می‌نماید، علوفه‌ی خشک آن اهمیت فراوانی پیدا نموده است. امروزه علوفه ارزن قادر به رقابت با «سودان‌گراس» (نوعی ذرت خوشه‌ای) نمی‌باشد زیرا در شرایط برابر عملکرد سودان‌گراس در واحد سطح تا سه‌ برابر بیش از ارزن می‌باشد؛ و همچنین علوفه سودان گراس دارای کیفیت بهتری نسبت به ارزن است. انواع ارزن هریک به نحو خاصی مورد استفاده جهت علوفه قرار می‌گیرد. چنانچه جنس نوع وزه یا  برشنک (‌Pennisetum sp.) را تحت ارزن‌ها بشمار آوریم علوفه سبز آن به مراتب بهتر از علوفه سبز ارزن (Setaria sp.) می باشد، زیرا اولا علوفه سبز جنس نوع وزه یا برشنک زیاد است و ثانیا پس از برداشت مجددا رشد نموده تولید علوفه می‌نماید. Pennisetum و دانه ترنگ (Echinochloa sp.) که شبیه ارزن است به علت علوفه سبز زیاد و آبدار بیش از نوع ارزن جهت سیلو مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 بطور کلی ارزن را می‌توان مانند سایر نباتات گرامینه‌ی علوفه‌ای جهت علوفه خشک برداشت نمود. برداشت بیشتر بوسیله علف‌بر انجام می‌گیرد. در نواحی آفتابی باید صبح زود اقدام به برداشت نمود. پس از چیدن و قبل از عدل‌بندی باید علوفه را گذاشت تا رطوبت اضافی خود را از دست بدهد. برداشت ارزن جهت تهیه علوفه خشک برای احشام به‌ویزه گاو و اسب باید قبل از گل کردن انجام گیرد زیرا در این مرحله ارزش علوفه بیش‌تر از مرحله شیری می‌باشد. بطور کلی علوفه خشک ارزن چندان خوش‌خوراک نیست و بهمین جهت ارزش علوفه خشک آن نسبت به سایر نباتات علوفه‌ای گرامینه کمتر می‌باشد. مواد غذایی ارزن را می‌توان با نوع اردو (Phleum sp.) و قیاق (Sorghum halopense) مقایسه نمود.

 چنانچه علوفه خشک ارزن برای مدت زیادی به اسب خورانده شود باعث بروز لنگی و یا آماس مفاصل و افزایش فعالیت کلیه‌ها می‌گردد. احتمالا فعالیت زیاد کلیه‌ها به هنگام مصرف علوفه خشک ارزن به دانه‌های ارزن موجود در علوفه بستگی دارد. ارزن به علت داشتن ریشه‌های سطحی و عدم توانایی رشد مجدد پس از چرا گیاه مناسبی جهت احداث چراگاه نمی‌باشد زیرا ریشه‌های سطحی ارزن بسهولت به وسیله حیوانات از زمین خارج می‌شود.

خواص درمانی و کاربردهای صنعتی ارزن چگونه است:

در طب سنتی بیان شده که ارزن از نظر طبیعت، حرارتی خنک کننده دارد و دارای ویژگی های ضد افسردگی و بی خوابی، آرامش بخشی، ضد قارچ، دافع بلغم، چربی خون و اخلاط سینه می باشد، قابض بوده و آرد آن درمان کننده اسهال صفراوی است و همچنین موجب تنظیم حرارت بدن می گردد. سوپ ارزن در استفراغ و سوء هاضمه مفید است و همچنین استفاده منظم از سوپ آن برای ویار و تهوع بامدادی می تواند مؤثر باشد.

برای پیشگیری از بیماری های قلبی و دیابت اگرچه انواع جو به عنوان محافظت کننده قلب شناخته شده است، ولی ارزن یکی از غلاتی است که دارای همان ویژگی ها می باشد.

غلات کامل منابع اصلی فیبر هستند و بر طبق شواهد افرادی که بالاترین دریافت فیبر رژیمی را داشته اند در مقایسه با افراد مصرف کننده حداقل فیبر، 29 درصد ریسک پایین cvd را داشتند، ولی این اثرات مفید فقط مربوط به فیبر نیست، بلکه غلات کامل از نظر مواد معدنی، آنتی اکسیدان ها، لیگنان ها و دیگر فیتونوترینت ها نیز غنی هستند.

ارزن از منابع غنی منیزیم می باشد و یک فنجان ارزن پخته، 19 درصد منیزیم مورد نیاز روزانه بدن را تأمین می کند. مطالعات نشان داده اند که منیزیم باعث کاهش فشارخون گشته و حملات قلبی را مخصوصاً در افرادی که مبتلا به آترواسکلروزیس هستند کاهش می دهد. همچنین منیزیم باعث کاهش شدت تنگی نفس و تکرر حملات میگرنی می گردد. ترکیباتی همچون اسیدهای چرب غیراشباع (pufa)، الیگوساکاریدها، استرول های گیاهی و استانول ها و ویتامین b3 موجود در ارزن باعث کاهش کلسترول می شوند.

مواد مغذی ارزن شامل 15 درصد پروتئین، مقادیر بالای فیبر، ویتامین های  ب کمپلکس (نیاسین، فولاسین و ریبوفلاوین)، مواد معدنی آهن، منیزیم، فسفر، منگنز، پتاسیم، کلسیم و روی، آمینواسیدهای ضروری متیونین، لسیتین و ویتامین a و غنی از فیتوکمیکال هایی مثل اسید فیتیک می باشد. ارزن حداقل آلرژی زایی و بیشترین هضم را دارا است. ارزن یک ماده بدون گلوتن است که می توان آن را برای بیماران سلیاکی مورد استفاده قرار داد. ارزن از نظر کلسیم غنی بوده و به تحکیم استخوان ها کمک کرده و ریسک استئوپروزیس را کاهش می دهد. همچنین به خاطر آهن موجود در ارزن در افراد دچار آنمی می تواند مفید واقع شود همچنین ارزن به عنوان یک ماده پرانرژی و حاوی مواد مغذی بالا برای ورزشکاران و کودکان محسوب می شود و در صورت ترکیب با حبوبات عالی پروتئین می باشد که مخصوصاً برای افراد دارای رژیم گیاه خواری ایده آل است.

 جهت اطلاع از قیمت روز بذر ارزن درشت ایرانی اصفهان و همچنین دریافت مشاوره رایگان تماس بگیرید