توجه: قیمت درج شده به روز نمی باشد، جهت اطلاع از قیمت روز تماس بگیرید
نام های دیگر اسپرس عبارتند از: بذر یونجه اسپرس - بذر یونجه فریدنی - بذر خشه
گیاه اسپرس چه ویژگی ها و انتیازاتی نسبت به سایز گیاهان علوفه ای دارد:
متیازات این گیاه را می‌توان در موارد مختلفی جستجو نمود که از آن جمله می‌توانیم به موارد زیر اشاره نمائیم:
1- عدم ایجاد نفخ در دام که به همین دلیل به عنوان یک گیاه علوفه‌ای برای ایجاد چراگاه ایدئال می‌باشد.
2- مقاومت به آفاتی نظیر سر خرطومی ساقه، برگ و ریشه یونجه باعث گردیده که در بعضی از مناطق دنیا از جمله آمریکا به علت حمله شدید آفات مذکور در غرب این کشور از این گیاه به عنوان یک گیاه مقاوم استفاده شود.
3- مقاومت به سرما از جمله مواردی است که باعث شده تا اسپرس در پاییز به مدت طولانی‌تر از یونجه به رشد خود ادامه بدهد و در بهار زود تر فعالیت رویشی خود را آغاز نماید. موضوع اخیر در بررسی‌های مشاهده‌ای در مناطق سردسیر کشور رویت گردید.
4- بهبود کیفیت فیزیکی و شیمیایی خاک را باعث می‌گردد چون از طرفی به دلیل داشتن ریشه‌های عمیق باعث شکسته شدن لایه‌های نفوذ ناپذیر زیرین خاک و از طرفی دیگر به دلیل غدد تثبیت ازت، باروری خاک را باعث می‌شود. ضمناً به علت داشتن همین ریشه‌های عمیق و قدرت استقرار بالا، جهت جلوگیری از فرسایش آبی و بادی خاک در شیب‌های تند قابل استفاده‌است.
5- جذابیت گل‌های این گیاه برای زنبور عسل باعث شده تا در افزایش تولید عسل زنبور داران در مناطق زنبور داری از این گیاه استفاده شود.
شرایط مناسب کاشت بذر اسپرس به چه صورت است:
1- خاک مناسب کشت اسپرس چه ویژگی هایی دارد:
بهترین اراضی برای کشت اسپرس زمین‌های لیمونی نسبتاً خشک و عمیق (حتی فقیر به‌شرط عمیق بودن) می‌باشد. زمین‌های سنگین و مرطوب برای کشت این گیاه مناسب نیست. اسپرس در اراضی آهکی، خشک و نسبتاً سبک به‌خوبی رشد می‌کند و بر عکس در زمین‌های زه دار که دارای سفره زیرزمینی بالا می‌باشد و همچنین در اراضی شور و اسیدی، محصول چندان خوبی تولید نمی‌کند. به‌طورکلی نباید اسپرس و یونجه را از نظر تناسب استفاده در یک منطقه با یکدیگر مقایسه نمود و معمولاً در مناطق مناسب برای یونجه کمتر به کشت اسپرس مبادرت می‌شود. ازآنجاکه اکثر خاک‌های ایران آهکی می‌باشند؛ لذا برای زراعت اسپرس مناسب‌اند، چرا که این نوع خاک‌ها کلسیم و منیزیوم موردنیاز گیاه را تأمین کرده و باعث حفظ تعادل pH مناسب (7 و بالاتر) در زراعت آن می‌گردند.
2- برای کشت اسپرس چه میزان آب مورد نیاز است:
آبیاری اسپرس همانند یونجه است؛ ولی چون اسپرس به‌عنوان گیاه مقاوم در برابر خشکی معروف بوده و نیاز آبی اسپرس کمتر از یونجه است، ازاین‌رو می‌توان آن را در مناطقی که بارندگی سالیانه آن بیش از 300 میلی‌متر باشد به‌صورت دیم کاشت.
باید توجه داشت که اسپرس به آبیاری فراوان حساس است و آبیاری عامل اصلی ایجاد بیماری پوسیدگی طوقه و ریشه می‌باشد.
زمین مورد نظر برای کشت اسپرس چگونه باید اماده شود:
در کشت‌های بهاره انجام یک شخم پاییزه عمیق یا خیلی عمیق به عمق 30-25 سانتیمتر بسته به ساختمان خاک ضروری است.
در بهار، یکی دوهفته قبل از کشت در صورت امکان 50-40 تن کود حیوانی در زمین پخش کرده و در جهت عمود بر شخم دیسک، دندانه یا پنجه زده می‌شود. آخرین مرحله، تسطیح زمین، دادن کود شیمیایی و بذرکاری است. در کشت پائیزه هم مراحل آماده‌سازی بستر کشت به همین ترتیب می‌باشد. بستر مناسب کشت باید دارای خاکی نرم و با خاکدانه باشد.
عملیات کاشت اسپرس شامل چه مراحلی است:
کشت گیاه اسپرس به چه روش هایی انجام میگیرد:
بذر اسپرس نیز همانند سایر گیاهان زراعی و علوفه‌ای به دو صورت دستی و ماشینی کشت می‌گردد که از هر دو روش برای کشت آبی و دیم استفاده می‌شود. کاشت اسپرس به دو روش متراکم و فاصله‌دار انجام می‌شود. در کشت متراکم بذرهای اسپرس بر روی کرت‌های ایجاد شده به‌صورت ردیفی کاشته می‌شود.
اما در کشت فاصله‌دار، بذرها در گلدان‌های کوچکی کشت می‌شوند و پس از اینکه بوته‌ها به‌اندازه کافی در گلخانه رشد نمودند، از هر گلدان یک بوته ی قوی نگهداری و بقیه حذف می‌شوند.
پس از 6 هفته نشاها به مزرعه اصلی منتقل می‌گردد و در هر مترمربع 10 بوته کاشته می‌شود.
مقایسه این دو روش کاشت در جدول زیر برسی شده است، اما به‌طورکلی زمانی که عملکرد علوفه مدنظر می‌باشد کشت متراکم و اگر هدف بذرگیری باشد، کشت فاصله‌دار توصیه می‌شود.
بهترین تاریخ کشت بذر اسپرس چه زمانی است و و بذر اسپرس در کدام مناطق قابل کاشت است:
کاشت اسپرس، بسته به آب‌وهوا و خاک متغیر است. در ایران اسپرس به‌صورت بهاره و پاییزه قابل‌کشت است، البته باید در نظر داشت که در پاییز قبل از فرارسیدن سرمای زمستان و یخ‌بندان، گیاه به مرحله 4-2 برگی رسیده و در بهار نیز احتمال یخ‌بندان زمین نباشد. به علت مقاومت گیاهچه به سرما، در مناطق مهم کشت و کار اسپرس در ایران از جمله اردبیل، کردستان، شهرکرد، آذربایجان شرقی و غربی، اصفهان، دماوند و فیروزکوه، قزوین، زنجان، طالقان و بعضی دیگر از مناطق سردسیری، می‌توان این گیاه را به‌صورت پاییزه و بهاره کشت نمود. در مناطق نسبتاً گرم یا گرمسیری، عمل کاشت در زمستان انجام می‌شود تا گیاه از نزولات آسمانی حداکثر استفاده را ببرد و در مناطق سردسیر کشور، به‌خاطر استقرار جوانه‌ها و مصون ماندن در برابر سرمای زمستانه کشت بهاره ارجحیت دارد.
عمق کاشت بذر اسپرس چقدر باید باشد و میزان بذر اسپرس برای هر هکتار چقدراست:
بر اساس تحقیقات انجام شده عمق کاشت یکی از عوامل موفقیت در کشت نباتات علوفه‌ای است، ولی برای بذرهای نباتات مرتعی 1 تا 2 سانتیمتر را پیشنهاد می‌شود. میزان بذر موردنیاز برای کاشت، باتوجه‌به نحوه و تاریخ کاشت، در دامنه 30 (در شرایط دیم) تا ۵۰ (در شرایط آبی) کیلوگرم در هکتار می‌باشد که مقدار دقیق آن به کیفیت بذر و شرایط میکرو و ماکروکلیمایی برمی‌گردد و همچنین وجود غلاف این مقدار را افزایش می‌دهد. جهت ایجاد مزرعه‌ای یکدست و بادوام، استفاده از بذور سالم، خالص و دارای قوه نامیه بالا (بیش از 95%) ضروری می‌باشد. اسپرس را می‌توان خالص و یا مخلوط با سایر گیاهان کشت نمود. اسپرس را می‌توان با گونه‌های گراس به طور مخلوط و یا در ردیف‌های جدا و یک‌درمیان کشت نمود. از طریق کشت مخلوط اسپرس با یونجه و حتی شبدر قرمز به مقدار ۱۵% می‌توان محصول بیشتری تولید کرد.
مناسب ترین تاریخ برای برداشت اسپرس چه زمانی است:
تاریخ برداشت عامل مهمی برای به‌دست آوردن علوفه بیشتر است و تعیین آن باید بر اساس زمان معینی از رشد این گیاه باشد. هرچه درصد گلدهی بیشتر شود عملکرد علوفه نیز بیشتر می‌شود؛ ولی در عوض ارزش غذایی کمتری دارد. بهترین تاریخ برداشت اسپرس برای به‌دست‌آوردن حداکثر عملکرد علوفه توأم با ایجاد شرایطی برای تأمین حداکثر مواد غذایی در سال‌های بعد، موقعی است که ۱۰ تا ۵۰ درصد بوته‌های مزرعه به‌گل‌نشسته باشد. اسپرس در زمان گل کردن یا از گل افتادن و به بذر نشستن، الیاف زیادتر و مواد قابل هضم کمتری دارد و همچنین به دلیل خوابیدگی بوته‌ها و کاهش میزان برگ، علوفه‌ای به دست می‌آید که میزان مواد غذایی و همچنین ارزش غذایی آن به نسبت پایین است. محصول سالیانه اسپرس ۲۰ تا ۴۰ تن علوفه تر در هکتار (4 تا 7 تن علوفه خشک) است و همچنین در زمان بذر گیری می‌توان ۴۰۰ تا ۶۰۰ کیلوگرم در هکتار بذر برداشت کرد.
اسپرس به چه روش هایی قابل برداشت است:
برداشت اسپرس به دو طریق دستی و ماشینی صورت میگیرد. در زراعت‌های کوچک‌تر اسپرس را با داس‌های مخصوص درو نموده و سپس به جمع‌آوری آن اقدام می‌نمایند که می‌توان آن را به‌صورت تر به مصرف تعلیف دام رسانید یا آن را برای ذخیره زمستان خشک نمود. درصورتی‌که بخواهد اسپرس را به‌صورت خشک در زمستان استفاده کنند بهتر است که آن را بسته‌بندی نموده تا از ضایع شدن آن جلوگیری شده و حمل‌ونقل آن ساده‌تر شود. در زراعت‌های وسیع از نظر اقتصادی بهتر است که از ماشین برداشت و بسته‌بندی استفاده شود.
اسپرس با چه ماشین‌های قابل برداشت است:
1- دروگرها (Mowers): ماشین‌هایی هستند که علوفه را می‌برند.
2- جاروها (Rakes): ماشین‌هایی هستند که علوفه را ردیف می‌کنند.
3- بسته‌بندی‌ها (Balers):ماشین‌هایی هستند که علوفه را بسته‌بندی می‌کنند.
۴- ماشین‌های حمل‌ونقل (Transporters): ماشین‌های هستند که بسته‌های علوفه را جابه‌جا و حمل می‌کند.
