گشنیز که نام انگلیسی آن coriander و نام علمی Coriandrum sativum میباشد از خانواده چتریان است. خاستگاه تیپ های زراعی گشنیز آسیای مرکزی، خاور نزدیک و حبشه می باشد.
استفاده گیاه گشنیز در صنایع داروسازی و آشپزی، براساس محصول اولیه آن شامل میوه و گیاه سبز است. اسانس و روغن های چرب میوه هردو به صورت مجزا یا مرکب در صنعت غذایی و داروسازی استفاده میشوند.
از دانه های گشنیز به عنوان ادویه برای پخت ماهی و گوشت استفاده می شود. گیاه سبز گشنیز هم به عنوان ادویه و سبزی استفاده میشود. گیاه گشنیز در قفقاز، ایران، عراق، مکزیک و آمریکای جنوبی، هند، چین، تایلند، مالزی، اندونزی، ارمنستان، غرب میانه و خاور نزدیک به صورت سبز مصرف میشود که طعم آن متفاوت از دانه های رسیده است.
در ایران هنوز رقم تجاری رسمی از گشنیز ثبت نشده است و برای تولید آن از توده های بومی گیاه استفاده میشود. ایران با تولید سالیانه حدود 65 هزار تن گشنیز چهارمین تولیدکننده گشنیز در جهان است. در اغلب کشورهای تولیدکننده گشنیز ازجمله هند ارقام تجاری متعددی با خواص و ویژگی های معین تولید و به بازار عرضه میگردد. بخش اعظم گشنیز در هند َتولید میشود. ارقام تجاری گشنیز از نظر نوع محصول، اندازه برگ، اندازه بذر با یکدیگر متفاوت هستند.
گشنیز از نظر زمان رسیدن میتواند زودرس، میانرس و دیررس باشد. این گیاه از نظر اندازه بذر به انواع بذر ریز، متوسط و بذر درشت تقسیم میشود. گشنیز به عنوان گیاهی کم توقع در اغلب نواحی ایران به سادگی قابل تولید و پرورش است.
برای مطالعه روش کاشت بذر گشنیز به صفحه زیر مراجعه نمایید.